Thật may mắn cho những người con, người cháu được lớn lên bên cạnh ông bà, thường xuyên được gặp ông bà. Bởi bên cạnh cha mẹ, ông bà cũng là một trong những người tác động lớn đến sự hình thành tư duy cũng như sự thay đổi cảm xúc ở trẻ. Ông bà là thế hệ đi trước, là những người dày dặn kinh nghiệm hơn trong việc nuôi dạy con cháu. Nhưng các chuyên gia về hôn nhân và gia đình lại cho rằng, ông bà không nên tham gia quá nhiều vào việc giáo dục cháu mình. Ông bà chỉ nên can thiệp trong những trường hợp dưới đây.
Khi trẻ cư xử vô lễ với người khác
“Giống như với mọi mối quan hệ khác, ông bà có quyền thiết lập ranh giới cho cách các thành viên trong gia đình đối xử với mình”. Carl Grody, một cố vấn gia đình ở Worthington, Ohio, Mỹ nói. Nếu cháu vô lễ với ông bà hoặc với người khác, ông bà nên lên tiếng: Cháu không được nói chuyện như vậy với người lớn, như thế là không ngoan. Tuy nhiên, nên để cho bố mẹ trẻ chủ động kỷ luật con mình. Cách tốt nhất là ông bà nên nói với con mình về hành vi của cháu. Và để bố mẹ chúng tìm hướng dạy con phù hợp.
Khi thể chất của trẻ có vấn đề
Đôi khi cha mẹ quá gần gũi với con để có thể nhận thấy điều gì đó bất thường. Trong khi đó, ông bà đã có nhiều kinh nghiệm trong việc chăm nuôi con cái. Nên có thể có những cảm nhận đúng. Nếu bạn nhận thấy cháu mình bị chậm nói. Hoặc có vấn đề về vận động hoặc gặp khó khăn với các kỹ năng xã hội thì bạn phải lên tiếng.
Amy Morin – nhà trị liệu tâm lý ở Lincoln, Maine – cho rằng: Vấn đề có thể trở nên tồi tệ hơn nếu không được kiểm soát và can thiệp sớm. Do đó, nếu ông bà phát hiện bất cứ dấu hiệu bất thường nào của cháu. Thì nên lập tức nói với con.
Các vấn đề về sự an toàn của trẻ
Bạn nên nhắc nhở cha mẹ trẻ về các vấn đề liên quan đến sự an toàn của trẻ. Bởi lẽ cha mẹ có thể không có nhiều kinh nghiệm trong việc này bằng bạn. Tuy nhiên, nên giới hạn số lần nhắc nhở. Bạn trực tiếp nhắc cháu đội mũ bảo hiểm khi đi xe đạp là hợp lý. Nhưng đừng cứ thấy cháu dắt xe ra là lại nhắc bố mẹ trẻ.
Trong trường hợp bạn lo lắng về một vấn đề an toàn khác. Ví dụ như cháu băng qua đường một mình. Thì nên nói chuyện với con khi cháu không có mặt. Như thế giữa hai người trưởng thành sẽ có một cuộc trao đổi nghiêm túc và cởi mở hơn.
Các vấn đề về dinh dưỡng
Liên quan đến chủ đề dinh dưỡng là câu chuyện nhạy cảm, bởi mỗi người cha mẹ có cách nuôi con khác nhau. Chuyên gia Grody khuyên: “Hãy chắc chắn rằng bạn sẽ đưa ra những ý kiến tích cực bất cứ khi nào có thể, tuy nhiên nên tránh những lời khen có thể gây ra những cảm xúc lẫn lộn”. Ví dụ, nếu bạn thấy món cháo của trẻ có đủ rau, thịt, bạn nên khen: “Trông món ăn ngon mắt đấy”, thay vì “Cuối cùng thì cháu tôi cũng được ăn rau xanh”.
Kể cả nếu như bạn lo lắng về thói quen ăn uống của cháu mình hoặc những món ăn vặt có thể gây hại sức khỏe cho chúng, bạn hoàn toàn có thể gonếu bạn lo lắng về thói quen ăn uống của cháu mình hoặc những món ăn vặt mà chúng đang ăn, bạn hoàn toàn có thể góp ý với cha mẹ trẻ về những lựa chọn lành mạnh và đưa ra những gợi ý, nhưng nhớ đừng chỉ trích con.
Các vấn đề quan trọng
Liên quan tới các vấn đề lớn như lạm dụng thể chất hoặc tình dục, sự bỏ bê, tổn hại tiềm tàng… có thể xảy ra với trẻ, ông bà không bao giờ nên im lặng. Giữ an toàn cho cháu là ưu tiên hàng đầu của ông bà. Tuy nhiên, nên có cách giao tiếp thận trọng, khéo léo, tránh gây cảm xúc tâm lý tiêu cực cho con cái.
Lời nhận xét được ông bà đưa ra như thế nào là phù hợp?
Khi mối quan hệ giữa ông bà với cha mẹ là tốt đẹp. Và cha mẹ ngỏ lời xin ông bà giúp đỡ hoặc có ý kiến. Khi ấy ông bà mới có thể có lời khuyên với cha mẹ về việc nuôi dạy con cái.
Nên đưa ra lời khuyên cách tự nhiên, không phán xét và nên có chút hài hước. Lời khuyên như vậy sẽ không bị coi là xâm phạm. Nhưng nếu mối quan hệ đang gặp vấn đề, những lời nhận xét trở nên vô nghĩa. Và được đón nhận với sự thù địch và chẳng có ích gì. Do đó, ông bà chỉ nên đưa ra một lời khuyên khi được thỉnh cầu cách rõ ràng. Hoặc trong tình huống đặc biệt . Chẳng hạn như nguy hiểm về thể chất hoặc đạo đức cho các cháu.
Dù thế nào đi nữa, điều quan trọng là phải tránh những lời nhận xét gây đau đớn làm hại cho mối quan hệ. Chẳng hạn như là: “Đứa trẻ này không biết cách cư xử!”. Hoặc “Con đã quá chiều chuộng bọn trẻ thì đừng hỏi tại sao chúng không nghe lời!”. Điều này không giúp ích gì cho mối quan hệ. Và khiến cho cha mẹ sẽ ít có khuynh hướng muốn tham khảo ông bà trong các quyết định của họ.
Xem thêm những bài viết cùng chuyên mục tại: Đời sống gia đình.
Nguồn: vnexpress.net
